| μερική , πάντως κάτωθεν . εἰ δὲ ἀποφατικὸν εἴη τὸ συμπέρασμα καθόλου , ἄνωθεν . εἰ δὲ μερικόν , οὐκέτι | ||
| τὸ ἴσον ἑτερομήκει τετράγωνον κατασκευάσασθαι : καὶ οὗτος μὲν ὥσπερ συμπέρασμα , ὁ δὲ λέγων ὅτι ἐστὶ τετραγωνισμὸς μέσης εὕρεσις |
| ὁ τῆς ἱστορίας χρόνος , διὰ τὸ ἀδύνατον καὶ μὴ ἐνδεχόμενον : ἔοικε γὰρ οὗτος ὁ τρόπος τῷ ἀδυνάτῳ : | ||
| συνᾷδον ὀφθείη , ἔπειτα ὅτι τὸ δυνατὸν εἶναι καὶ τὸ ἐνδεχόμενον εἶναι ὑπάρχειν τε ἀποφαίνονται τὰ πράγματα , περὶ ὧν |
| ” . ἢ δεῖ μεταλαμβάνειν τὸ ἐνδεχόμενον καθόλου ἀποφατικὸν εἰς καταφατικὸν καὶ ἐπὶ τοῦ ἐνδέχεσθαι . οὐκέτι δὲ ὡς ἐπὶ | ||
| ἀποφατικῶν γένοιτ ' ἄν ποτε προτάσεων . οὐ κατὰ τὸ καταφατικὸν δὲ καὶ ἀποφατικὸν μόνον δεῖ ἢ ἀμφοτέρας τὰς προτάσεις |
| ἄνωθεν πάντως διὰ τὴν ἐλάττονα . εἰ δὲ τὸ συμπέρασμα ἀποφατικόν , δεῖ πάντως τὴν προστιθεμένην καταφατικὴν εἶναι καὶ κάτωθεν | ||
| , τὸν μὲν τὶς καταφατικόν , τὸν δὲ οὐ πᾶς ἀποφατικόν . μεμαθήκαμεν τοίνυν τί ἐστιν προσδιορισμὸς καὶ πόσοι εἰσὶν |
| δεομένων καὶ ὁμολογουμένων παρὰ τοῦ ἀντιδίκου μέγιστον , ὅπερ ὁ συλλογισμὸς ἐπαγγέλλεται , καὶ γὰρ λέγει ἐκεῖνος εἶναι τόδε τι | ||
| ᾗπερ τὸ ῥητὸν καὶ ἡ διάνοια , εἰ γὰρ ὁ συλλογισμὸς ἐμπίπτει τῇ ἀντινομίᾳ , ἐν οἷς τὸ περιεχόμενον καὶ |
| σχήματι συνάγοιτ ' ἄν , ποτὲ μὲν ἀμφοῖν τοῖν δυοῖν προτάσεων ψευδῶν λαμβανομένων , ποτὲ δὲ τῆς ἑτέρας . πῶς | ||
| Ἀριστοτέλης . Τῶν ἐκ τῆς διαιρέσεως τοῦ ὑποκειμένου γινομένων ὀκτὼ προτάσεων τίνες μέν εἰσιν αἱ ἀντιφατικῶς ἀντικείμεναι πρὸς ἀλλήλας τίνες |
| ὅταν δὲ ἡ στερητικὴ πρότασις ἀναγκαία ᾖ ἡ δὲ καταφατικὴ ἐνδεχομένη , δηλονότι ἐναντίως τῇ πρὸ αὐτῆς συζυγίᾳ τὸ συμπέρασμα | ||
| καταφατικαῖς . ὅταν δὲ ἡ μὲν ὑπάρχουσά ἐστιν ἡ δὲ ἐνδεχομένη , ὅταν ἡ καταφατικὴ πρότασις ὑπάρχουσά ἐστιν , οὐδέποτε |
| μὲν ὅροι τέσσαρές τε καὶ ἄρτιοι ἔσονται , αἱ δὲ προτάσεις τρεῖς τε καὶ περιτταί : δύο γὰρ οὔσαις αὐταῖς | ||
| ἔξεστιν ὃν ἂν βούληταί τις προσαρμόττειν τρόπον , ἀλλὰ τὰς προτάσεις ὁτὲ μὲν ἀληθεῖς ὁτὲ δὲ ψευδεῖς γίνεσθαι συμβαίνει . |
| ἐστιν ἢ ἀποφατική . μέρη δὲ ἔχει δύο ὑποκείμενον καὶ κατηγορούμενον . δεῖ οὖν τὴν ἰσοδυναμοῦσαν ζητοῦντας ζητεῖν πρότασιν κατὰ | ||
| ἐξ ὑποθέσεως ἀναγκαῖόν φαμεν , ἔστ ' ἂν ὑπάρχει τὸ κατηγορούμενον τῷ ὑποκειμένῳ . δύναται δὲ τὸ αὐτὸ τοῦτο καὶ |
| κατὰ τοῦ ὑπάρχοντος . Πάλιν ἔστω ἡ μείζων πρότασις ἐνδεχομένη ἀποφατική , ἡ δὲ ἐλάττων ἀναγκαία καταφατική : φημὶ οὖν | ||
| γὰρ δι ' ἀντιστροφῆς δείκνυνται , ὅτε ἡ ἐλάττων ἐνδεχομένη ἀποφατική ἐστιν , ἢ δι ' ἀδυνάτου , ὅτε ἡ |
| ἐστι τὸ ὡς ὁρισμὸς κατὰ τοῦ ἐλάττονος λέγεσθαι καὶ εἶναι ζητούμενον καὶ ἀποδεικνύμενον . εἰ οὖν μὴ ὅλως ὁρισμός , | ||
| τῆς παραβολῆς οἷον τὰ γʹ προσθέντες τῷ ἐλάττονι ἕξομεν τὸν ζητούμενον ὅρον μέσον τῶν ἐξ ἀρχῆς τὸν θʹ , ὃς |
| τοῦ τοῦ Κρόνου ἐκκεντρότητος καὶ τοῦ ἀπογείου . Ϛʹ . ἀπόδειξις τῆς τοῦ ἐπικύκλου αὐτοῦ πηλικότητος . ζʹ . περὶ | ||
| “ ἔνιοι δὲ καὶ οὕτω συνερωτῶσιν : ” εἰ ἔστιν ἀπόδειξις , ἀπόδειξις ἔστιν : εἰ μὴ ἔστιν ἀπόδειξις , |
| καὶ τῷ ἰδίῳ ὑπεύθυνον ἑαυτὸν εἶναι λέγει τὴν ἀπὸ τοῦ συλλογισμοῦ περιάπτων ἰσχὺν , οἷον τοῦ κατηγόρου συλλογιζομένου καὶ λέγοντος | ||
| μόνον , ἀλλὰ παντός : ἐφαρμόζει γὰρ ὁ ὅρος τοῦ συλλογισμοῦ ὁ ἀποδεδομένος ὑπ ' αὐτοῦ καὶ τῷ ὑποθετικῷ , |
| ἀποφατικὴ ἐνδεχομένη κατὰ τὸν ἐνδεχομένου προσδιορισμὸν δύναται μεταληφθῆναι εἰς τὴν καταφατικήν . Ἐὰν δὲ ἡ μὲν μείζων τῶν προτάσεων καθόλου | ||
| τὰ διαστήματα στερητικὰ τεθῇ , μεταληφθείσης τῆς ἐνδεχομένης ἀποφατικῆς εἰς καταφατικήν πάλιν τὰ αὐτὰ συνάγεται συμπεράσματα , οἷα καὶ αὐτόθεν |
| δὲ ἀντικειμένας αὐταῖς ἀντιφατικῶς ἐνδέχεται συναληθεύειν . ” ἀντίκειται δὲ ἀντιφατικῶς τῇ μὲν πᾶς ἡ οὐ πᾶς τῇ δὲ οὐδεὶς | ||
| μὴ συνομολογούντων ἡμῶν πειρᾶται ἐλέγχειν , καὶ δὴ λήψεται τὸ ἀντιφατικῶς ἀντικείμενον τῆς ἡμετέρας προτάσεως μιμούμενος τὸν ἀληθῆ ἔλεγχον : |
| οὐκ ἐνδέχεται ἀεὶ ὄντος οὕτως ἢ οὕτως ἀεὶ γινομένου τινὸς συμπεράσματος , τὸν τούτου μέσον ὡς ἐπὶ τὸ πολὺ οὕτως | ||
| εἰ καὶ τοῦ πράγματός ἐστιν αἴτιος , οὐ μόνον τοῦ συμπεράσματος , καὶ ἀναγκαίως ἔχων καὶ τὰ κατηγορούμενα κατηγορούμενα καὶ |
| μὴ λευκὸν ἄνθρωπον . ἐντεῦθεν ὑπώπτευσάν τινες ὅτι ἡ ἁπλῆ ἀπόφασις καθολικωτέρα ἐστὶ τῆς ἐκ μεταθέσεως καταφάσεως , διότι ψευδὲς | ||
| μέν ἐστιν ἀληθὲς τὸ λέγον ἄνθρωπος περιπατεῖ , ἡ δὲ ἀπόφασις ψευδὴς ἡ λέγουσα ἄνθρωπος οὐ περιπατεῖ , δῆλον ὡς |
| οὐκέτι μέντοι τὸ οὐ πᾶς ἀληθές , ὥσπερ ἐπὶ τῆς ἀδυνάτου διὰ τὴν καθόλου κατάφασιν ψευδομένην καθ ' ὅλην ἑαυτὴν | ||
| καὶ τοῦ κατὰ μηδενὸς δείκνυνται ἀλλὰ δεόνται τῆς διὰ τοῦ ἀδυνάτου δείξεως πᾶσαι : πλὴν οἱ μὲν διὰ τοῦ ἀδυνάτου |
| δὲ ὑπὸ τὰς ἐκ μεταθέσεως καταφάσεις τοῦ δυνατοῦ καὶ τοῦ ἐνδεχομένου τάξας τὴν ἐκ μεταθέσεως τοῦ ἀδυνάτου ἀπόφασιν , ὑπὸ | ||
| ποτε γινόμεναι . τοῦ δὲ συναληθεύειν ἐπὶ τοῦ δυνατοῦ καὶ ἐνδεχομένου τὰς κατὰ τὸ εἶναι καὶ μὴ εἶναι διαφερούσας προτάσεις |
| προτάσεων , ὅταν ἡ πρὸς τὸ ἔλαττον ἄκρον ἐνδέχεσθαι λαμβάνηται πρότασις , ἀεὶ γίνεται συλλογισμός , πλὴν ὁτὲ μὲν ἐξ | ||
| εἶναι ἀπόφασις . φανερὸν ἄρα γέγονεν ὅτι μιᾷ προτάσει μία πρότασις ἀντιφατικῶς μάχεται . ἐν οἷς τὸ πρῶτον κεφάλαιον . |
| λόγος , ἢ ἵνα συμπληρώσῃ τὸν περὶ τοῦ ὑπάρχοντος καὶ ἀναγκαίου λόγον καὶ τῶν ἁπλῶν ἐγνωσμένων καὶ τοῦ συνθέτου . | ||
| τὸ γνωσούμενον ἐσσεῖται πάντων ἀπείρων ἐόντων κατὰ τὸν Φιλόλαον . ἀναγκαίου δὲ ὄντος ἐπιστήμης φύσιν ἐνορᾶσθαι τοῖς οὖσιν οὕτως ὑπὸ |
| , ἔστι δ ' ὡς ἀγνοεῖν , ἤγουν κατὰ τὸ μερικόν . οὐδὲν γὰρ ἄτοπόν ἐστιν , εἰ ὃ μανθάνει | ||
| ἢ ὅτι τὸ καθόλου ἐπιστήμονας ἡμᾶς ποιεῖ , οὐ τὸ μερικόν , ἢ ὅτι ταύτῃ προὔχομεν τῶν ἀλόγων τῷ γινώσκειν |
| τῷ καί συνδέσμῳ : κοινὸν μὲν παρελάμβανεν τὸ ὄνομα τὸ προκείμενον , συμπλέκων δὲ ἕτερον λόγον πάντως καὶ ἕτερον ῥῆμα | ||
| ε γαμήσεις καὶ λύσεις τὸν γάμον ζηλοτυπήσας Ϛ ἀγοράσεις τὸ προκείμενον ἐν τάχει ζ εὐτυχήσεις ἐξ ἰδίων κόπων η οὐ |
| ψεῦδος , ὥστε τριχῶς μὲν γίνεσθαι κατ ' αὐτὸν ἀληθὲς συνημμένον , καθ ' ἕνα δὲ τρόπον ψεῦδος . καὶ | ||
| λήγειν ἐπὶ ψεῦδος : καθ ' ὃν τὸ μὲν εἰρημένον συνημμένον ψεῦδος εἶναι δοκεῖ , ἐπεὶ ἡμέρας μὲν οὔσης ἐμοῦ |
| ἱμάτιον , δυνατὸν μὴ τέμνεσθαι , ἀμφότεραι ἀληθεῖς ἐπὶ τῆς ἐνδεχομένης ὕλης . εἰ δὲ εἴπω ὅτι δυνατὸν τέμνεσθαι τὸ | ||
| Ἐὰν δὲ ἀμφότεραι μὲν ὦσιν ἀποφατικαί , μεταληφθείσης μὲν τῆς ἐνδεχομένης εἰς καταφατικὴν γίνεται συλλογισμός , ὅτι τὸ Β οὐδενὶ |
| συλλογισμῷ τεθέντων τινῶν ἐξ ἀνάγκης ἕπεται τὸ δι ' ἐκείνων δεικνύμενον : ἐπὶ δὲ τῆς διαιρέσεως οὐδαμοῦ τοῖς τεθεῖσί τε | ||
| καὶ ζῶον παντὶ ἀνθρώπῳ ἐξ ἀνάγκης . ἔστι δὲ τὸ δεικνύμενον καὶ ποιοῦν ἀσυλλόγιστον τὴν συζυγίαν οὐ διὰ τὸ παντὶ |
| συζυγίᾳ , εἰ ἀδύνατον εἴη , οὐ παρὰ τὸ τὴν ἐνδεχομένην εἰς ὑπάρχουσαν μετειλῆφθαι γίνεται ἀλλὰ παρὰ τὸ τὸ ἀντικείμενον | ||
| , ἢ μᾶλλον , ὅτι μὴ δεῖ τὴν προστιθεμένην αὐτῇ ἐνδεχομένην τοιαύτην εἶναι ὡς ὁρίζειν τῆς ὑπαρχούσης τῆς πρὸ αὐτῆς |
| τὸ ἀγαθὸν τινὶ τῶν ἡδονῶν ὑπάρχει : ἡ γὰρ καθόλου καταφατικὴ πρὸς τὴν μερικὴν ἀντιστρέφει : δεῖ γάρ . ἐπεὶ | ||
| λαμβάνονται . ἐάν τε γὰρ ἡ μὲν μείζων ληφθῇ καθόλου καταφατικὴ ἐνδεχομένη ἡ δὲ ἐλάττων ἐπὶ μέρους καὶ αὐτὴ κατα |
| ἔχοντα τὴν μείζονα καθόλου ἀποφατικὴν τὴν δ ' ἐλάττονα μερικὴν ἀποφατικήν . Τούτῳ γὰρ οὔτε παντί . πᾶν γὰρ ἐνδεχόμενον | ||
| καὶ ἓξ συλλογιστικοί , οἱ μὴ ἔχοντες τὴν ἐλάττονα ἀναγκαίαν ἀποφατικήν . καὶ τούτων δ ἀτελεῖς , οἱ ἔχοντες τὴν |
| ἢ τὸ γελαστικὸν ἢ τὸ θνητὸν περιέχει . καθόλου δὲ καταφάσεως ἀνῃρημένης ἴσμεν ὅτι κινδυνεύουσι καὶ συλλογισμοὶ πάντες ἀνῃρῆσθαι , | ||
| ἀλλήλων διεστάναι φαμὲν τὰς ἐναντίας καταφάσεις ἤπερ τὴν ἀπόφασιν τῆς καταφάσεως . εἴρηται δὲ ἡμῖν ἐξ ἀρχῆς ὅτι ἔοικεν ὁ |
| τὸν ζῳδιακὸν ἀπλανῶν τὸν τοῦ ἐπὶ τῆς καρδίας τοῦ Λέοντος συναγόμενον ἀριθμὸν καὶ τὸν παρακείμενον πάντοτε κατὰ μῆκος τῷ ἐπιζητουμένῳ | ||
| στοχαζόμενοι , τό τε πεπερασμένον ἀεὶ καὶ τὸ ἐν βραχυτάτοις συναγόμενον πρεσβεύειν οἰόμενοι δεῖν καὶ τιμᾶν , εἴ τι δὲ |
| παντὶ τῷ Α ὑπάρχειν : οὐκ ἀντιστρεφούσης δὲ τῆς μερικῆς ἀποφατικῆς ὑπαρχούσης οὐ δυνατὸν ἀντιστρέψαι τὸ συμπέρασμα . ἀντιστρεφομένου γὰρ | ||
| ἐπὶ τοῦ οὐδενί : τῆς δ ' ἐλάττονος ὑπαρχούσης καθόλου ἀποφατικῆς οὔσης δέδεικται ὅτι οὐ γίνεται συλλογισμός . Ὅροι τοῦ |
| , ὡς ἔμπροσθεν ἐδιδάχθημεν , ὁ μὲν ὑπάρχειν τι λέγων κατάφασίς ἐστιν , ὁ δὲ μὴ ὑπάρχειν ἀπόφασις . καὶ | ||
| καὶ τί ἐστιν ἀπόφανσις , πρὸς τούτοις δὲ τί ἐστι κατάφασίς τε καὶ ἀπόφασις . ἐντεῦθεν ἄρχεται διδάσκειν καὶ περὶ |
| καὶ οὕτως τὸ ἐνδεχόμενον , ἀναιρεθήσεται δὲ διὰ τὸ ἅμα ἀναγκαίως τε ἐκβαίνειν τὸ πρᾶγμα καὶ ἀδύνατον ἔχειν τὴν ἔκβασιν | ||
| πρὸ τῆς ἐκβάσεως ἀληθής ἐστιν ἡ περὶ αὐτῶν πρόρρησις , ἀναγκαίως τοῦτο προλαμβάνων ὡς ἐσόμενον αὐτῷ χρήσιμον πρὸς τὴν ἀναίρεσιν |
| διὰ μέσων μὲν τῶν παρεμβολῶν ἦν ποταμός , ὃν ἀμφότεροι πρόβλημα τῶν πολεμίων ἐπεποίηντο , φῆμαι δὲ κατεῖχον ἐπὶ τῶν | ||
| καὶ μὴ ἀπηρτημένον ποιήσῃς τὸν λόγον : διέλωμεν οὖν τὸ πρόβλημα , ἵνα σαφὴς ἡ διαίρεσις γένηται . Πληγάς τις |
| νέφει . διὰ τοῦτο γὰρ ἐπὶ πράγματος , ἐν ᾧ γνώριμον ὑπῆρξε τὸ τί ἐστι , τὸν λόγον ἐγύμνασε , | ||
| τῷ ἔργῳ , ἀλλὰ καὶ τῷ λόγῳ . ὄντα δὲ γνώριμον τῷ Ἀρχύτᾳ καὶ φιλοσοφίας οὐ παντελῶς ἀλλότριον ἀπαντᾶν εἰς |
| δὲ , καθὸ ἐν μὲν τῷ ῥητῷ καὶ τῇ διανοίᾳ ὁμολογούμενόν ἐστι τὸ ῥητὸν καὶ ἰσχυρόν : καὶ ζητοῦμεν τὸν | ||
| οὖν , ὅτι ἐν μὲν τῷ ῥητῷ καὶ τῇ διανοίᾳ ὁμολογούμενόν ἐστι τὸ ῥητὸν καὶ κρατοῦν καὶ ἰσχύον : τὸν |
| ὑπάρχον , ἀλλὰ ἀναγκαῖον ἀποφατικόν . καίτοι ἔδει ἢ τοῦ ἐνδέχεσθαι ἢ τοῦ ὑπάρχειν εἶναι τὸ συμπέρασμα , εἰ συλλογιστικῶς | ||
| . Ἐὰν δ ' ἡ μὲν ὑπάρχειν ἡ δ ' ἐνδέχεσθαι . Ὀκτωκαίδεκα γίνονται συλλογισμοί : οἱ γὰρ ἓξ διπλασιάζονται |
| ἄκρον τῆς νήσου τὸ κατὰ τὴν Ἀκυιτανίαν καὶ τὴν Πυρήνην ἀντικείμενον . τοῦτο μὲν δὴ τοὐλάχιστον διάστημα ἀπὸ τῆς Πυρήνης | ||
| ἔστω τὸ ἀντικείμενον τῷ ἀδύνατον ἐπακολουθεῖν λέγομεν μὴ ἐνδέχεσθαι τὸ ἀντικείμενον [ καὶ ] διὰ τὸν ὅρον τοῦ ἐνδεχομένου , |
| ἀσυλλογίστων , λέγω δὲ τῶν ἐξ ἀμφοτέρων μερικῶν ἢ ἀπροσδιορίστων καταφατικῶν καὶ ἀποφατικῶν ὡς ὄντων φανερῶν . Ὅτι μὲν οὖν | ||
| ἰδεῖν εἴτε ἐκ δύο μερικῶν συνήχθη , εἴτε ἐκ δύο καταφατικῶν ἐν δευτέρῳ σχήματι ἢ ἄλλως πως , καὶ οὕτω |
| οὖσαν ἐπιβολὴν περὶ τὰ γνωστά , ἤγουν ἄμεσόν τε καὶ ἀσυλλόγιστον , ὡς μὴ δεομένην ὅρου μέσου πρὸς τὴν τῶν | ||
| : τῆς λογικῆς τὸ μέν ἐστιν συλλογιστικόν , τὸ δὲ ἀσυλλόγιστον : τοῦ συλλογιστικοῦ τὸ μὲν ἀποδεικτικόν , τὸ δὲ |
| τῆς ἑτέρας ἀποφάσει συνάγει ὅτι ἐπὶ τῶν τοιούτων προτάσεων τὴν κατάφασιν συμβαίνει συντρέχειν τῇ ἑαυτῆς ἀποφάσει : τῇ γὰρ ἔστιν | ||
| δὲ ψευδῆ ἀντίφασιν εἶναι . εἰ γὰρ μὴ μίαν ποιήσουσιν κατάφασιν οὐκ ἀντίκεινται ἀντιφατικῶς εἴπερ ἐν ταύτῃ μιᾶς καταφάσεως μία |
| ἔστιν ὁρισμός , ἴσον ἐστὶ λέγειν τῷ οὐκ ἔστι δεδειγμένον συλλογιστικῶς ὅτι ὁρισμός ἐστι . καὶ τοῦτο δῆλον ἐκ τοῦ | ||
| πρὸς παράδειγμα . Γίνεται δὲ καὶ ἐκ τοῦ ὁμοίου ἢ συλλογιστικῶς λύσις , ὡς ἐπ ' ἐκείνου , ὁ νόμος |
| πρὸς τὸ φανῆναι . ἀτελῆ δέ , φησίν , λέγω συλλογισμὸν ἐκεῖνον τὸν προσδεόμενον ἢ ἑνὸς ἢ πλειόνων , τουτέστιν | ||
| γὰρ συμπέρασμα ἀληθές . ὄπως ἢ διαιροῦντες λύωμεν τὸν ψευδῆ συλλογισμὸν ἢ ἀναλύοντες αὐτὸν εἰς τὰς προτάσεις , εἰ ἀσυλλόγιστός |
| δύο ἐπιχειρημάτων πίστεις καὶ ἡ ἀντιπαράστασις δύο καὶ εἰς ἕκαστον ἐπιχείρημα ἐργασίαν δῶμεν καὶ καθ ' ἑκάστην ἐργασίαν αὖθις ἐνθύμημα | ||
| ἑνικώτερον : τοῦτο δέ φαμεν προσήκειν ταῖς ἀρχαῖς . Τὸ ἐπιχείρημα δοκεῖ μὲν ἀναιρεῖν καὶ τὴν ὑπόστασιν τῶν γενῶν , |
| τοὺς δὲ προβλήματα , ἀποβλέποντας εἰς τὸ σχῆμα μόνον τῆς προτάσεως . τὴν δὲ διαφορὰν τῶν τριῶν τούτων ὅτι βέλτιον | ||
| ὁ δὲ γος Μο μ , καὶ ποιοῦσι τὰ τῆς προτάσεως . Ἄλλως . Ζητῶ πρότερον τρεῖς ἀριθμοὺς ἴσους εἶναι |
| δι ' ἀδυνάτου εἰς τὰ τρία σχήματα ἀνάγονται ἀλλὰ καὶ καθόλου πάντες οἱ ὑποθετικοί : καὶ γὰρ οἱ ἐπ ' | ||
| εἶναι , καὶ ψυχὴν εἶναι καὶ ψυχῇ εἶναι . καὶ καθόλου ἐπὶ μὲν τῶν ἁπλῶν πραγμάτων , ὡς εἴρηται ἐν |
| τὸ ὅτι . καὶ γίνεται τοῦτό πως ἀρχή , καίπερ συλλογισμῷ ληφθέν , πρὸς τὸ τὴν αἰτίαν εὑρεῖν τῆς ἐκλείψεως | ||
| , ἐπειδὴ καὶ περὶ ταύτης ἡ ζήτησις . ἐν δὲ συλλογισμῷ ἐπειδὴ τὰ διωρίσθαι δοκοῦντα συνάγει δευτέραν . πρῶτον οὖν |
| κατὰ τοῦ ὑπάρχοντος κατηγορεῖσθαι . δέδεικται δὲ καὶ ὅτι τῆς καταφατικῆς ἀναγκαίας λαμβανομένης οὐ γίνεται συλλογιστικὴ ἡ συζυγία . ἀλλ | ||
| ἕκαστα καὶ τὴν μάχην τῆς μερικῆς πρὸς τὴν καθόλου εἴτε καταφατικῆς εἴτε ἀποφατικῆς εἰπὼν ἀντιφατικῶς μάχεσθαι , ταῦτα οὖν πάντα |
| μὲν γὰρ ἀληθῶς τι καὶ τοῦ μὴ ὄντος ὡς μὴ ὑπάρχον αὐτῷ μηδὲ πεφυκὸς ὑπάρχειν οὐδὲν κωλύει , οἷον ὅταν | ||
| καὶ ὑποδεεστέρῳ , ὃν καλοῦσιν οὐαστήν , παρεγκλίναντες τοὔνομα Ἑλληνικὸν ὑπάρχον εἰς τἀσαφές . τὸ γὰρ πρῶτον εὐαστὴς [ οὕτως |
| αἰσχρά , εὐήθεις ὄντες ἡγοῦντο ἀληθέστατα λέγεσθαι καὶ ἐπείθοντο . ψεῦδος γὰρ ὑπονοεῖν οὐδεὶς ἠπίστατο διὰ σοφίαν , ὥσπερ τὰ | ||
| οὐκ ἐννοοῦντες εἴ τι γένοιτο ἂν ἀκόλουθόν τι αὑτῷ καὶ ψεῦδος ὄν : οἷον , εἴ τις λέγοι τὰ δὶς |
| ἴσων ἴσα , καὶ ἐπὶ παντὸς τὴν κατάφασιν ἢ τὴν ἀπόφασιν ; ἢ οὐδὲ τούτοις ὡς κοινοῖς χρῶνται , ἀλλ | ||
| ἀναβιβάζει τοὺς τόνους , . , . Ἀεκήλια : κατὰ ἀπόφασιν τοῦ ἑκήλου , ἐφ ' οἷς οὐχ οἷόν τε |
| τὴν διάνοιαν τοῦ νομοθέτου σκοπεῖν , ἀλλ ' οὐ τὸ ῥητόν : ὡς περὶ τῶν μὴ κατεπειγόντων ταῦτά φησιν : | ||
| τὸ δὲ συγκείμενον ἐκ τῶν ἀπὸ τῶν ΑΒ , ΒΓ ῥητόν : ἀσύμμετρον ἄρα ἐστὶ τὸ δὶς ὑπὸ τῶν ΑΒ |
| πρόβλημα , παραβάλλον λοιπὸν τὴν ἀντίφασιν πρὸς τὴν τῶν ἐναντίων καταφάσεων ἀντίθεσιν . πρόεισι δὲ τοῦτον τὸν τρόπον . ἐπειδὴ | ||
| δύο ταῦτα θεωρήματα ζητῶν , πρῶτον μὲν πῶς ἀπὸ τῶν καταφάσεων γίνονται αἱ ἀποφάσεις , δεύτερον δὲ τίς ἡ ἀκολουθία |
| , εἰ μὴ ἔστι μέσον λαβεῖν ὁρισμὸν ἑνὸς ὄντος τοῦ ὁρισμοῦ : ὥστε οὐ μόνον οὐκ ἔσται ἀπόδειξις , ἀλλ | ||
| εἶναι τὸ ἑαυτόν τινα ἀδικεῖν καὶ ἑκουσίως ἀδικεῖσθαι διὰ τοῦ ὁρισμοῦ τοῦ ἀδικεῖσθαι , ὅ ἐστι τὸ ἄδικα πάσχειν παρὰ |
| ἀποδέδεικται : ἐνταῦθα δὲ κατηγοροῦντες τὴν ἀπόφανσιν κοινῶς καταφάσεως καὶ ἀποφάσεως , οὐ λέγομεν τὴν μὲν κατάφασιν πρώτην ἀπόφανσιν εἶναι | ||
| τὰ φαιὰ καὶ τὰ ἄλλα χρώματα . καλῶς οὖν ἐξ ἀποφάσεως καὶ καταφάσεως παρέδωκε τὴν διαίρεσιν . ἢ ὅτι τὸ |
| τοῖς πρότερον . Ἐὰν δὲ ἀμφότεραι μὲν ὦσιν ἀποφατικαί , μεταληφθείσης μὲν τῆς ἐνδεχομένης εἰς καταφατικὴν γίνεται συλλογισμός , ὅτι | ||
| , ἐκ μὲν τῶν κειμένων οὐδὲν ἔσται συλλογιστικῶς δεικνύμενον , μεταληφθείσης δὲ τῆς ἐλάττονος εἰς τὴν καταφατικὴν ἐνδεχομένην καὶ ἀντιστραφείσης |
| εἰς τὸ κοινὸν ἀμφοτέρων γένος τιθέασιν . , Καὶ ὁ ὁρισμὸς εἷς ἐστίν , ὁμοίως δὲ οὐδὲ τοῦτον ἔχουσι λέγειν | ||
| δυνάμει , ποιήσει τὸ διωρισμένον συνεχές , καὶ ἔσται ὁ ὁρισμὸς αὐτοῦ φθαρτικός . Πέμπτον δεῖ ζητῆσαι εἰ ὑγιῶς ἔχει |
| δὲ μιᾷ ἀδύνατον . πῶς οὖν διὰ τῶν προειρημένων τοῦτο συνάγεσθαι φήσομεν ; ἢ ὅτι τῇ καθόλου ὡς καθόλου καταφάσει | ||
| ἡ ΖΓ εὐθεῖα , ὥστε καὶ τὴν μὲν ΕΓ ὅλην συνάγεσθαι λ κε μϚ , τὸ δὲ ὑπὸ τῶν ΕΓ |
| ἀπορία γάρ ἐστιν ὅταν ἡ διάνοια οὐ βούληται ἐμμένειν τῷ συμπεράσματι , ᾧ συγκατέθετο , οἷον ὅτι ὁ λίθος ὁρᾷ | ||
| ἀποφαινόμεθα , καθὰ καὶ παραδέδωκεν ἡμῖν ὁ Ἀριστοτέλης ἐν τῷ συμπεράσματι τοῦ πρώ - του τμήματος τοῦδε τοῦ βιβλίου τῆς |
| ὡρισμένην , ἐν ᾗ δὲ τὰ κακὰ ἀόριστον , καὶ ἀντιστρέφειν ἔλεγον τὰ καλὰ καὶ ὡρισμένα . εἴ τι γὰρ | ||
| καὶ ἡγούμενον καὶ ἀντιστρέψῃ , δοκεῖ ἐλέγχειν διὰ τὸ οἴεσθαι ἀντιστρέφειν τὴν ἀκολούθησιν . ὅταν γὰρ τοῦδε ὄντος ἐξ ἀνάγκης |
| ἐλέγχου ἄγνοιαν λέγειν εἰώθαμεν . ἔλεγχος τοίνυν ἐστὶ | κυρίως ἀντίφασις τοῦ αὐτοῦ καὶ ἑνός , μὴ ὀνόματος , ἀλλὰ | ||
| δὲ τοῦ ἀναγκαίου οὐχὶ ἡ ἀντίφασις : οὐ γάρ ἐστιν ἀντίφασις ἡ ἑτέρα τῆς ἑτέρας , ἀλλ ' ὥσπερ εἴρηται |
| σχήματι ἐπὶ μέρους ἀποφατικὴν τὴν μείζονα : τούτου δὲ γινομένου ἀσυλλόγιστος ἡ συμπλοκή . τοῦ δ ' ἀσυλλόγιστον γενέσθαι τὴν | ||
| κειμένῃ ταύτῃ προσλάβοιμεν τὸ Α τῷ Β ἐνδέχεσθαι μηδενί , ἀσυλλόγιστος ἡ συζυγία γίνεται οὖσα ἐν δευτέρῳ σχήματι ἐκ καταφατικῆς |
| τοῦ ἀλλά . κατὰ πρόσληψιν δὲ καλεῖ ὁ Ἀριστοτέλης τὴν πρότασιν τὴν ἰσοδυναμοῦσαν συλλογισμῷ τὴν δύο ὅρους ἐνεργείᾳ ἔχουσαν καὶ | ||
| πάντων αὕτη κατασκευάζεται : διὰ τοῦτο οὖν αὐτὴν ἐκάλεσάν τινες πρότασιν κεφαλαίου ἤτοι ἀφορμὴν ἀποδείξεων : εὐθὺς δὲ μετὰ τὴν |
| ἔσται . αἱ δύο ἁπλαῖ προτάσεις καὶ αἱ δύο ἐκ μεταθέσεως αἵτινες ἐξ ἀορίστου λαμβάνονται τοῦ κατηγορουμένου . Ὧν τὰ | ||
| καλῶς οὖν εἴρηται ὅτι τῶν δ μορίων τὰ μὲν ἐκ μεταθέσεως οὕτως ἀκολουθοῦσιν ταῖς ἁπλαῖς καταφάσεσι καὶ ἀποφάσεσιν ὡς αἱ |
| , καὶ τοῦτο προωμολογημένον : οὐκ ἔχομεν δέ γε σύμφωνον κριτήριον , ζητεῖται δέ : οὐκ ἄρα δυνατόν ἐστιν εὑρεῖν | ||
| οὖν [ οὕτως ] [ ἐχόντων ] , δεῖ ? κριτήριον [ λέγειν ] ? ἐξ [ ἀρχῆς - ] |
| ὡμολόγηται , αὕτη δὲ οὔτε ἐκ γενικῆς οὔτε ἐξ εἰδικῆς ἀποδείξεως δύναται ἀποδειχθῆναι , δῆλον ὡς ἄλλου μηδενὸς εὑρισκομένου παρὰ | ||
| τῶν μὲν γὰρ ἀπὸ τῆς αἰτίας λαμβανομένων , οἳ τῆς ἀποδείξεως διαφέρουσι θέσει , καὶ τῶν ἀναποδείκτων θέσεων , οἷοί |
| κατηγορούμενον , δι ' ὧν δὲ προσεχῶς παρεδίδου καὶ ὡς προσκατηγορούμενον , προτίθεται διὰ τούτων διδάξαι ἡμᾶς ὅτι καὶ ἐπὶ | ||
| ἄλλως τε τὸ κῦρος ἐν ταῖς τοιαύταις προτάσεσιν τὸ τρίτον προσκατηγορούμενον ἔχει , διὸ καὶ ἐξ αὐτῶν ὀνομάζεται τὸ ὅλον |
| ἀπόδειξις ὑγιὴς εἶναι δοκεῖ , ὅταν ἀκολουθῇ τῇ διὰ τῶν λημμάτων αὐτῆς συμπλοκῇ τὸ συμπέρασμα αὐτῆς ὡς λῆγον ἡγουμένῳ , | ||
| , ὑποπτεύουσιν ἀτοπίαν , μὴ προπίπτειν κατὰ τὰς συνερωτήσεις τῶν λημμάτων , ἀλλ ' ἐπέχειν καθ ' ἕκαστον ἕως τῆς |
| προσκατηγορουμένου προτάσεων , ἀλλὰ καὶ ἐπὶ τῶν ἐξ ὑποκειμένου καὶ κατηγορουμένου συμβαίνειν ἐροῦμεν , οἷον τῆς τὶς ἄνθρωπος οὐ γεωμετρεῖ | ||
| σχέσεως οὐ δύναται . Τριῶν οὖν τούτων ὄντων , ὑποκειμένου κατηγορουμένου καὶ σχέσεως , διέλωμεν χωρὶς ἕκαστον αὐτῶν : οὔτω |
| ἐν αὐταῖς καταφάσεις , ἢ κατὰ δύναμιν , ὡς αἱ ἀποφάσεις : τὸ γὰρ οὐδεὶς ἄνθρωπος πᾶν ζῷον διὰ τοῦτο | ||
| μὲν αὐτὸς φανήσεσθαι , παραδοχῆς δὲ μᾶλλον ἀξιωθήσεσθαι τὰς ἐγκωμιαστικὰς ἀποφάσεις αὐτοῦ περὶ Φιλίππου . καὶ μὴν οὐδὲ περὶ τὰς |
| ὥστ ' εἰπεῖν : καὶ νύ κεν ἢ παρέλασσεν . ἐνθύμημα γὰρ φέρει πειστικὸν καὶ σχῆμα παντοδαπόν , πιθανότητός γε | ||
| δὲ Βρούτῳ μεγάλην χάριν εἰδώς , ἐκείνου δοκῶν εἶναι τὸ ἐνθύμημα τοῦ νόμου . Μετὰ τοῦτο πολλαὶ καὶ περὶ πολλῶν |
| πρὸς τὰς ἐκ μεταθέσεως παραβάλλοις , ταῖς μὲν ἀποφάσεσι τὰς καταφάσεις ἑπομένας εὑρήσεις , οὐκέτι μέντοι τὰς ἀποφάσεις ταῖς καταφάσεσιν | ||
| ὅτι ὁ μὴ ἀξιῶν τὰ μέρη τοῦ λόγου θεωρεῖν ὡς καταφάσεις , ἀλλ ' ὡς ἁπλᾶς φωνάς , πολλῷ δήπου |
| . τὸ γὰρ Ἡλίου ἅρμα νεώτερόν φασιν εἶναι πρὸς ἐκεῖνο κρινόμενον , φανερὸν δὲ τοῖς πολλοῖς , ἅτε προδήλου γιγνομένης | ||
| φησιν : ἤτοι γὰρ ἄμφω καὶ πρόσωπον ἔχοντα καὶ πρᾶγμα κρινόμενον . Τουτέστιν ὅτι τὰ συνεστῶτα ζητήματα ἢ καὶ πρόσωπον |
| ὁ θυμὸς ὥσπερ προσταχθεὶς τιμωρήσασθαι , ᾄττει ἐπὶ τοῦτο . συλλογίζεται μὲν οὐδέν , ὅμοιον δέ τι πάσχει τῷ συλλογισαμένῳ | ||
| , τῆς αἰσθήσεως μὴ συλλογιζομένης ; οὔτε μὴν ἡ δόξα συλλογίζεται ὡς μόνα τὰ συμπεράσματα εἰδυῖα καὶ διὰ τοῦτο διανοίας |
| , καί ἐστιν ἡ ὑποτείνουσα ε . δείκνυται οὖν τὸ θεώρημα οὕτως ὡς ἐν τῷ διαγράμματι . Πυθαγόρας ἀπὸ τῶν | ||
| τέχνη : ὁ γὰρ μηδὲν ὅλως εἰδώς , εἰ ἓν θεώρημα διδαχθείη τέχνης , τεχνίτης ἂν οὕτω λέγοιτο εἶναι . |
| οὐδενὶ ἐξ ἀνάγκης τὸ ἀναιροῦν τὸν τρόπον , ὃ καὶ συνάγεται παρὰ τὸ ἐξ ἀνάγκης οὐδενί . Οὕτω γὰρ συνέπιπτεν | ||
| ὑπαρχόντως , καίπερ τῆς ἐλάττονος πρὸς τῷ ἀναγκαίῳ οὔσης ὑπάρχον συνάγεται : κἂν κίνησις πάσῃ βαδίσει ἀναγκαίως , βάδισις παντὶ |
| ἔστιν ἐν ᾗ συντάττεσθαι δυνατὸν τῷ καθόλου κατηγορουμένῳ τὸν καθόλου προσδιορισμὸν καὶ λέγειν ὅτι ἄνθρωπος , καθ ' οὗ παντός | ||
| τῶν παλαιῶν τινας δοκοῦντας τὸν ἐπὶ μέρους κατα - φατικὸν προσδιορισμὸν τῷ κατηγορουμένῳ συμπλέκειν , ὡς ὅταν αὐτὸς μὲν ὁ |
| καὶ τῆς ἀναπαύσεως τὸν ἀέρα τέμνει πολύ , καὶ ὀξύτατα ὁροῦ ἐκ πολλοῦ τοῦ αἰθέρος : τῶν δὲ νεοττῶν αὐτοῦ | ||
| καὶ τῆς ἀναπαύσεως τὸν ἀέρα τέμνει πολύ , καὶ ὀξύτατα ὁροῦ ἐκ πολλοῦ τοῦ αἰθέρος : τῶν δὲ νεοττῶν αὐτοῦ |
| οὔτε ἐλάσσων ; κατασκευάζει τοῦτο διὰ τοῦ βʹ τρόπου τῶν ὑποθετικῶν , ὅτι , εἴ ἐστιν ἡ ΒΑΓ γωνία ἴση | ||
| ἂν εἴη μόνον . Εἰπόντες δὲ περὶ τῶν ἐξ ὁμολογίας ὑποθετικῶν καὶ δείξαντες , ὅτι μὴ γίνεται τοῦ τιθεμένου , |
| αὐτοῦ τῆς τῶν τεχνῶν ἐπιτηδεύσεως ἕτερον . γίνεται δὲ ἡ δεῖξις ἐκ τῶν ἡμῖν προτέρων καὶ σαφεστέρων πρὸς τὸ σαφέστερον | ||
| ταῦτα γὰρ τὰ δεικνύμενα διὰ συλλογισμοῦ . καὶ ἔστιν ἡ δεῖξις γεγονυῖα διὰ τοῦ τὸ ἑπόμενον τῇ εὐδαιμονίᾳ , ὅ |
| κεφαλαίοις χρησόμεθα . ἀλλ ' ἐπεὶ τὴν ἀρχὴν τοῦτο γενέσθαι ἀδύνατον ἦν ἀπείρων ὄντων τῷ πλήθει τῶν πολιτικῶν ζητημάτων , | ||
| αὐτὸ σημεῖον τόπον , ἑτέρῳ δὲ τεταγμένῳ σχήματι τοῦτο ποιεῖν ἀδύνατον ] . ὁ γὰρ περὶ τὸ αὐτὸ σημεῖον τόπος |
| κρίνεται ὑπὸ τῆς γυναικὸς κακώσεως : ἐνταῦθα γὰρ ἡ ἀντιθετικὴ ἀντίθεσις , ὅτι ὠφέλησεν , ἵνα μὴ ὅμοιος τοῖς ἄλλοις | ||
| * . . Αἰέλουρος : τοῦτο οὐκ ἔστι πλεονασμὸς ἀλλὰ ἀντίθεσις : παρὰ γὰρ τὸ αἰολεῖν τὴν οὐρὰν ἐτυμολογεῖται † |
| ἀκολουθίαν τῆς μετρήσεως τῶν μαρμάρων καὶ ξύλων καὶ λοιπῶν ἐλθεῖν ἀναγκαῖον . Μάρμαρον μῆκος ποδῶν ιγʹ , πλάτος ποδῶν δʹ | ||
| ἀδικίαν . Παντάπασι μὲν οὖν . Τοῦτον δὴ τὸν λόγον ἀναγκαῖον λέγειν τὸν λέγοντα ὡς εἰσὶν συγγνώμονες ἀεὶ θεοὶ τοῖς |
| οὗτος ὁ κατασκευάζων ἐπιτείχισμα ἐπὶ τὴν Ἀττικήν . Καὶ ἡ ἔνστασις μέντοι τοῦ πνεύματος ποιεῖ σχῆμα κάλλιστον , ἐὰν λέγωμεν | ||
| τελευταῖον τὸ τοῦ μέλλοντος κεφαλαίου προκλητικόν : ἐπεὶ καὶ ἡ ἔνστασις καὶ ἡ ἀντιπαράστασις τὸν αὐτὸν ἔχουσι λόγον , οὐκ |
| ἡμῖν , ἐπειδὴ μονόπτωτά εἰσιν , καὶ τὴν αὐτὴν φωνὴν πάντως φυλάττουσιν . Ἐπειδὴ οὖν ἐν τῇ Μηδείας γενικῇ μακρόν | ||
| διὰ τῆς ἐνεργητικῆς ἐγκλίσεως τὰ ἐνεργούμενα πρόσωπα παρέστησαν , ἃ πάντως διατεθέντα τὸ παθεῖν ὁμολογήσει . ὡς οἱ τὰ τοιαῦτα |
| ἀλλὰ καλέσας αὐτὰς ἁπλῶς ἐναντίας διὰ τὸ μὴ διαιρεῖν τὸ ἀληθὲς καὶ τὸ ψεῦδος . Αἱ δὲ ἀντιφάσεις χωρίς . | ||
| καὶ θεὸν παρὰ πᾶσιν Ἕλλησι καὶ βαρβάροις , τὸ δὲ ἀληθὲς ὄντα δαίμονα πονηρόν , καὶ ταῦτα οὐ θωπεύων αὐτὸν |
| ἐκ δύο καταφατικῶν ἀποφατικὸν ἂν γένοιτο συμπέρασμα οὔτε ἐκ δύο ἀποφατικῶν : οὐδὲ γὰρ ὅλως συλλογισμὸς ἐκ δύο ἀποφατικῶν γένοιτ | ||
| δέονται ἀντιστροφῶν . πάλιν εἰδέναι χρή , ὅτι μεταλαμβανομένων τῶν ἀποφατικῶν εἰς τὰς καταφατικὰς οἱ γινόμενοι συλλογισμοὶ οὐκέτι φυλάττουσι τὸ |
| ἄπειροι τῷ καθ ' ἑκάστην τέχνην δύνασθαι | καὶ ψευδῆ συλλογίζεσθαι , οἷον κατὰ γεωμετρίαν γεωμετρικῶς , καὶ κατὰ τὴν | ||
| καλῶς μοι δοκεῖς τὸ ἀδύνατον εἰς γνῶσιν τῆς μαθηματικῆς ἐπιστήμης συλλογίζεσθαι , διότι πολλὴ διαφωνία περὶ αὐτὴν γέγονεν , ἢ |
| πέψιν . Ὑπὲρ μὲν οὖν τούτων ἐν τοῖς ἑπομένοις ἔσται φανερώτερον . Τῶν δ ' ἄλλων ἐκεῖνο δεῖ λαβεῖν πρῶτον | ||
| τὸν πόλεμον προκεκρίκασιν : ἐπεὶ δ ' ἐξεπολεμήθησαν λοιπὸν ἡμῖν φανερώτερον , καὶ μαντείας ἡμῶν ἐξεμάνθανον , καὶ λόγια κατ |
| ἔχουσα , τὰ δὲ μεταξὺ ἐμβεβλημένα κατασκευαστικά ἐστι τῆς ἐπινοουμένης προσλήψεως , τῆς ἀλλὰ μὴν ἔστι τι τέλος τῶν πρακτῶν | ||
| , τὸ συνεστηκὸς ἐκ λήμματος [ ἢ λημμάτων ] καὶ προσλήψεως καὶ ἐπιφορᾶς , οἷον ὁ τοιοῦτος , ” εἰ |
| : πρὸς γὰρ τὸν ἀναιροῦντα τὸ συμπέρασμα : ὧν οὐδὲν ὡρισμένως ὁ ἁπλῶς ἕξει συλλογισμός . περὶ μὲν οὖν τῶν | ||
| : ἐν δὲ μετρίᾳ ὑπεροχῇ δυνατόν : ἐν πόσῃ δὲ ὡρισμένως εἰπεῖν καὶ ἀκριβῆ δοῦναι λόγον οὐκ ἔνι : καὶ |
| , ὅπερ καὶ Ἀριστοτέλης προλαβὼν εἴληφε , καὶ ἔστω τὸ ὁριστὸν ἄνθρωπος . αἰτούμεθα τούτου γένος εἶναι τὸ ζῷον , | ||
| τε καὶ τὸ ὁριστὸν ἀντιστρέφει πρὸς ἄλληλα , εἰ τὸ ὁριστὸν ᾗ ὁριστὸν ἀποδεικτόν , δῆλον ὅτι καὶ ὁ ὅρος |
| ὑποδοχὴν ἀνατείνασιν . οὐκ ἄρα αὐτὸς αἴτιος τοῦ μὴ πᾶσι δεῖξαι , ἀλλ ' οἱ τῶν ἀγαθῶν πέλας ὄντων οὔτ | ||
| μηδεμιᾶς ἐστὶ τέχνης ἀναγνῶναί τι ἔγγραφον καὶ δι ' αὐτοῦ δεῖξαι τὸ πρᾶγμα . λδʹ . Ἕπεται δὲ τῷ ἐπιχειρήματι |
| ἀληθείας ὁ λόγος ἡμῖν , ζητητέον ποσαχῶς ἡ ψυχὴ δύναται ἀληθεύειν ἐν τῷ καταφάσκειν καὶ ἀποφάσκειν , καὶ πόσαι εἰσὶν | ||
| ταὐτὸν λέγων τῷ οὐ πάσης ἀντιφάσεως τὸ μὲν τῶν μορίων ἀληθεύειν τὸ δὲ ψεύδεσθαι ἀνάγκη . εἰ δὲ ἐν Κατηγορίαις |
| ἐγένετο ἢ οὐκ ἐγένετο , ὀφείλομεν θεωρεῖν πρὸς τὸ ἀντιφατικῶς συναχθὲν συμπέρασμα . ὁ δέ γε Ἐφέσιος οὕτως ἑρμηνεύει τὸ | ||
| εἰς τὸ μεσουράνημα ἐμπέσῃ ὁ ἀναβιβάζων , ἀπολύειν δεῖ τὸ συναχθὲν πλῆθος ἀπὸ τοῦ μεσουρανήματος , ἐὰν μὲν ἡμερινὴ ἡ |
| τὰ δὲ καθ ' ἕκαστα κατὰ πλειόνων οὐ δυνατόν ἐστι λαμβάνεσθαι : καθόλου δέ ἐστι τὸ κατηγορούμενον τῶν καθ ' | ||
| οὐ μόνος ὁ ὁρισμὸς καὶ ἡ εἰδικὴ ἀρχὴ ἐκ τοῦ λαμβάνεσθαι μέσον ἐν τῇ ἀποδείξει τὸ αἴτιον ἀναφαίνεται , ἀλλ |
| πρὸς τοῦ γεννήσαντος ἠξίωνται πατρός . σκόπει μέντοι καὶ τὸ ἀκόλουθον . ὁ ἱερὸς λόγος τοῖς μὲν ὡς βασιλεὺς ἃ | ||
| σοι εὑρεθήσονται εἰς πυθμενικωτέρους ἄλλους τρεῖς , καὶ τοῦτο ἀεὶ ἀκόλουθον εὑρήσεις γινόμενον , μέχρις ἂν εἰς ἰσότητα ἀναχθῶσιν : |
| ἑνὶ ἑκάστῳ , τὴν τοῦ μείζονος ὁμοιότητα ἐν τῇ τοῦ ἐλάττονος ἰδέᾳ ἐπισκοποῦντες . Ἀλλά μοι δοκεῖς , ἔφη , | ||
| ἥ τε ἐκ τῆς μείζονος μερικῆς ἀποφατικῆς ὑπαρχούσης καὶ τῆς ἐλάττονος καθόλου καταφατικῆς ἀναγκαίας καὶ ἡ ἐκ τῆς μείζονος καθόλου |
| οὕτως ἀθρόως λεγόμενον : ἐὰν γὰρ εἴπωμεν οὕτως ποιότης , ἄδηλόν τι σημαίνει τὸ τῆς ποιότητος ὄνομα . εἰ δὲ | ||
| κλάδους τῆς δρυὸς ἀτιμάζει τὸ εἶδος αὐτῆς . Ἐπεὶ δὲ ἄδηλόν ἐστιν ὅπου ὁ τῆς δρυὸς κορμὸς χρησιμεύει , διὰ |
| τὸ μὴ ταὐτὸν εἶναι τὸ τῷ ὁρισμῷ καὶ τὸ τῇ ἀποδείξει δεικνύμενον , τὰς ἐπιστήμας ἐκεῖσε παρέθετο ὡς τοῦ ὅτι | ||
| ῥητόν , οὕτως ἂν ἐκλήψοιτο ὅτι δὲ τὸ ὅτι ἔστιν ἀποδείξει δείκνυται , δηλοῦσιν αἱ ἐπιστῆμαι : ὁ γὰρ γεωμέτρης |